artingreece.gr

Το 19ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας πραγματοποιείται φέτος από τις 18 έως τις 25 Ιουλίου 2013. Διοργανώνεται για δέκατη ένατη συνεχόμενη χρονιά στην Καλαμάτα, της οποίας Δήμαρχος είναι ο Παναγιώτης Ε. Νίκας, από το Διεθνές Κέντρο Χορού με Καλλιτεχνική Διευθύντρια τη Βίκυ Μαραγκοπούλου.

Το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, μετά από δεκαεννέα χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας, είναι πλέον γνωστό σε όλους για τη σταθερή του συμβολή στην καλλιτεχνική ζωή της χώρας. Επίτευγμα πολιτιστικής αποκέντρωσης, έχει χαρακτηριστεί πρότυπο και έχει επαινεθεί επανειλημμένως για την παραδειγματική λειτουργία του, τη διαρκή ανάπτυξη και τη σταθερή πορεία του, που το κατατάσσουν σε ξεχωριστή θέση ανάμεσα στα ευρωπαϊκά φεστιβάλ χορού και τα μεγάλα ευρωπαϊκά πολιτιστικά γεγονότα. Με το έργο που επιτελούν, το Διεθνές Κέντρο Χορού και το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού έχουν πλέον συνδέσει άρρηκτα την Καλαμάτα με τον σύγχρονο χορό και την τοπική κοινότητα με τον πολιτισμό.

Επιβεβαιώνοντας τους στόχους του, το Φεστιβάλ εντάσσει κάθε χρόνο τις παραστάσεις του προγράμματός του σ’ ένα περιβάλλον διαρκούς εμβάθυνσης, μέσα από τη δημιουργία ενός παράλληλου χώρου θεωρητικής υποστήριξης και επαγγελματικής εκπαίδευσης, και έχει συμβάλει καθοριστικά τόσο στη διαμόρφωση ενός κοινού για τον σύγχρονο χορό όσο και στη διεύρυνση των προσδοκιών αυτού του κοινού. Όραμά του είναι να συνεχίσει ν’ αναδεικνύει την τέχνη του χορού προσελκύοντας όλο και μεγαλύτερο κοινό, να συμβάλλει στην εκπαίδευση των φιλότεχνων και να εμπλουτίζει με κάθε τρόπο τις προσλαμβάνουσες των θεατών από το τοπίο του χορού. Στη συνείδηση όλων όσοι το έχουν επισκεφθεί, το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας έχει καταγραφεί ως μια έντονη καλλιτεχνική εμπειρία και καλλιτεχνικό γεγονός υψηλού επιπέδου, που δημιουργεί ένα μοναδικό πλαίσιο συνύπαρξης καλλιτεχνών και κοινού.

Το 19ο Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας θα ζήσει μια ξεχωριστή στιγμή στην ιστορία του. Μετά από μια μακρά περίοδο προετοιμασίας ήρθε η ώρα που το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας θα εγκαινιάσει το πολυαναμενόμενο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας. Το Μέγαρο Χορού Καλαμάτας, προϋπολογισμού 12,7 εκατομμυρίων ευρώ, κατασκευάστηκε με χρηματοδότηση από το 3ο Κ.Π.Σ. και στη συνέχεια από το Ε.Σ.Π.Α. και αποτελεί το μεγαλύτερο κτήριο πολιτισμού της Πελοποννήσου.

Διαθέτει κεντρική σκηνή πολύ μεγάλου μεγέθους, ίσως τη μεγαλύτερη σκηνή ελληνικού θεάτρου, επιφάνειας μαζί με τα παρασκήνια περίπου 1.500 τ. μ. Η αίθουσα θεατών μαζί με τους εξώστες διαθέτει 675 θέσεις με τη δυνατότητα επαυξήσεως, επίσης διαθέτει και 15 ειδικές θέσεις για ΑμεΑ. Έχει εγκαταστάσεις για πιτ ορχήστρας και είναι εξοπλισμένο με όλα τα σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα. Πέραν της κεντρικής αίθουσας υπάρχει μία μεγάλη αίθουσα δοκιμών, επιφάνειας περίπου 350 τ. μ., η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προετοιμασία των χορευτών αλλά και για τη διενέργεια παράλληλων, με την κύρια αίθουσα, εκδηλώσεων.

Τέλος, το κτήριο εκτός από τους χώρους που φιλοξενούν καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, διαθέτει σημαντικό αριθμό αποδυτηρίων – ατομικών και ομαδικών - χώρους διοίκησης και βιβλιοθήκης, κυλικείο καθώς και φουαγιέ – χώρο υποδοχής. Το Μέγαρο Χορού κατασκευάστηκε με γνώση και προσοχή στη λεπτομέρεια και με τις ειδικές προδιαγραφές που αφορούν στην τέχνη του χορού τόσο στην παραγωγή όσο και στην παρουσίαση ώστε να προσφέρει νέα δυναμική και προοπτικές στο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού της πόλης, προετοιμάζοντας και φιλοξενώντας απαιτητικές παραστάσεις χορού καθώς και να παρουσιάζει και άλλες εκδηλώσεις, όπως όπερα, συναυλίες, συνέδρια κ.α. Ο χώρος είναι σχεδιασμένος ώστε να γίνει πραγματικά ένα «σπίτι» για τους καλλιτέχνες του χορού και ένας πυρήνας που θα στηρίζει παραγωγές έργων σε άριστες συνθήκες. Παράλληλα, μπορεί ν’ αποτελέσει ένα από τα οχήματα ανάπτυξης όχι μόνο της πόλης της Καλαμάτας αλλά και της ευρύτερης περιοχής, που δεν σταματά να εξελίσσεται με ταχείς ρυθμούς και να αποτελέσει ένα διεθνές κέντρο αναφοράς για τη χώρα.

Το Φεστιβάλ σε δύσκολες εποχές

Όπως είναι φυσικό, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η χώρα έχουν επηρεάσει τα τελευταία χρόνια τη διάρκεια και τον αριθμό των παραστάσεων του Φεστιβάλ Χορού, επιφέροντας τις αναγκαίες περικοπές. Ωστόσο, σε μια εποχή που ο πολιτισμός βάλλεται από διάφορες κατευθύνσεις, το Φεστιβάλ επιλέγει να διατηρήσει το υψηλό καλλιτεχνικό επίπεδο των παραστάσεων του προγράμματος, στο πλαίσιο των οικονομικών του δυνατοτήτων. Είναι μεγάλο ευτύχημα το γεγονός ότι, με την υποστήριξη του Υπουργείου, το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας μπόρεσε να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ. Αυτή η συνθήκη χρηματοδότησης τού δίνει ακόμα τη δυνατότητα να φέρνει το ελληνικό κοινό σε επικοινωνία με τους μεγάλους καλλιτέχνες του διεθνούς χώρου. Η επικοινωνία αυτή αποκτά ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα στις δύσκολες στιγμές που περνά η χώρα. Το Φεστιβάλ Χορού επιλέγει επίσης να επενδύσει στο εκπαιδευτικό του όραμα, προτείνοντας εκπαιδευτικές δραστηριότητες εξίσου υψηλής ποιότητας, όπως κάθε χρόνο. Γνωρίζοντας τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι έλληνες πολίτες, εφαρμόζει πολιτική συγκράτησης των τιμών των εισιτηρίων, έχοντας παράλληλα καθιερώσει ειδικές εκπτώσεις σε συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών.

Όσον αφορά την ελληνική παραγωγή, στόχος του Φεστιβάλ ήταν και είναι ν’ αναδεικνύει τους έλληνες χορογράφους και να δημιουργεί ένα δίαυλο επικοινωνίας της εγχώριας σκηνής με τη διεθνή. Η πολυσυζητημένη «εξωστρέφεια» είναι μια σχέση που χτίζεται με πολύ κόπο, και το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας εφαρμόζει αυτή την τακτική ήδη πολλά χρόνια πριν ξεκινήσει αυτή η συζήτηση. Ειδικά σε μια περίοδο που, λόγω της γενικότερης κατάστασης στον πολιτισμό, αυτό γίνεται ανάγκη, το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας δίνει ακόμα μεγαλύτερη έμφαση στην προώθηση των ελληνικών παραγωγών χορού στο διευρυμένο δίκτυό του, μέσω του καλλιτεχνικού του προγραμματισμού αλλά και της συμμετοχής του σε διεθνή δίκτυα, όπου εκπροσωπεί την Ελλάδα, όπως για παράδειγμα το δίκτυο Aerowaves.

Σε εποχές κρίσης, η τέχνη επαναφέρει στη σκέψη μας τη δύναμη της δημιουργίας που τόσο έχουμε ανάγκη για να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες και συμβάλλει στο να ξαναβρούμε και να επαναφέρουμε στη ζωή μας την τόσο αναγκαία σε όλους μας προοπτική. Το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας δεν ξεχνά ότι το κοινό, όσο πιο δύσκολες στιγμές περνά, τόσο περισσότερο έχει ανάγκη την τέχνη όχι μόνο ως τροφή για τη σκέψη, αλλά και ως δεξαμενή απ’ όπου μπορεί ν’ αντλεί δύναμη, παρηγοριά και την απαραίτητη αισιοδοξία για ν’ αντιμετωπίσει τις δύσκολες καταστάσεις.

Η ταυτότητα του φετινού Φεστιβάλ
Ξανακοιτώντας την ιστορία, αναζητώντας το μέλλον

Ακολουθώντας στην πράξη την ανάγκη για το ουσιώδες, όπως εξάλλου επιβάλλουν και οι ιστορικές συγκυρίες, το Φεστιβάλ διατηρεί, στο πλαίσιο της συλλογιστικής με την οποία διαμορφώνει τον προγραμματισμό του τα τελευταία χρόνια, ορισμένες σταθερές ως προς την επιλογή των καλλιτεχνών που φιλοξενεί: καλλιτέχνες που έχουν σημαδέψει την ιστορία του χορού (Μαίρυ Βίγκμαν), χορογράφοι που έχουν διαγράψει μια σημαντική διεθνή πορεία μέσα από το προσωπικό καλλιτεχνικό τους στίγμα και έχουν αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά τους στην ιστορία του σύγχρονου χορού (Αν Τερέζα Ντε Κέερσμακερ, Βιμ Βαντεκέυμπους), χορογράφοι που έχουν ν’ αφηγηθούν μια ιστορία γεμάτη νόημα για την ανθρωπότητα και διακρίνονται στο διεθνές στερέωμα για την πρωτοποριακή καλλιτεχνική γραφή τους (Ρασίντ Ουραμντάν), «ανακαλύψεις» του Φεστιβάλ, καλλιτέχνες που αξίζει να παρακολουθήσει κανείς την εξέλιξη και ωρίμανσή τους (Κούντους Ονικέκου, Φαμπιάν Μπάρμπα, Γιάννης Μανταφούνης και Μέυ Ζαρύ), προσωπικότητες καθοριστικές για τη διαμόρφωση του τοπίου του χορού στην Ελλάδα (Δημήτρης Παπαϊωάννου), καθώς και έλληνες καλλιτέχνες που έχουν αναδειχθεί μέσα από την ωρίμανση του καλλιτεχνικού τους έργου (Αγγελική Στελλάτου) ή που διαφαίνεται ότι θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο τοπίο του σύγχρονου χορού (Ίρις Καραγιάν) ή που, αν και πρωτοεμφανιζόμενοι, αξίζουν την προσοχή μας (Γιάννης Νικολαΐδης).

Οι αναβιώσεις έργων ρεπερτορίου είναι μια συνήθης τακτική των μεγάλων ομάδων. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, στον ευρωπαϊκό χώρο διακρίνεται μια διάθεση με κάθε τρόπο επανανάγνωσης ή επαναφοράς σημαντικών έργων της ιστορίας του χορού. Η περίοδος των τελευταίων τριάντα χρόνων υπήρξε καθοριστική γι’ αυτό που έχει διαμορφωθεί ως σύγχρονος χορός σήμερα. Βρισκόμαστε σε μια εποχή που αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε το ιστορικό βάρος της κληρονομιάς του χορού, και έχει έρθει η στιγμή ν’ αναμετρηθούμε μ’ αυτό. Βρισκόμαστε επίσης μπροστά σε μια νέα γενιά καλλιτεχνών και κοινού, απέναντι στην οποία πολλοί σημαντικοί καλλιτέχνες νιώθουν την ανάγκη να ρίξουν ένα νέο βλέμμα στα σημαντικά έργα της πορείας τους. Πολλοί νέοι καλλιτέχνες, από τη δική τους πλευρά, αναζητώντας φωνή και ταυτότητα, βρίσκονται απέναντι σ’ αυτή την ανάγκη να δουν με άλλη οπτική την ιστορία. Όταν αναβιώνει ένα έργο, πολλά πράγματα είναι αδύνατον ν’ αποκατασταθούν – άλλωστε οι ιστορικές συνθήκες μέσα στις οποίες παράγεται μια παράσταση είναι αναπόσπαστο κομμάτι της. Όμως αυτές οι αναβιώσεις έχουν κάτι σημαντικό να μας πουν για τη δική μας ιστορική συνθήκη. Αν ξαναδιαβάζουμε τα έργα με άλλο μάτι, αν συνυπάρχουμε μαζί τους απαιτώντας κάτι, είναι ίσως γιατί καταλαβαίνουμε ότι σ’ αυτή την «κρίση» πιο πολύ απ’ όλα διακυβεύεται ο πολιτισμός μας.

Το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας συντονίζεται όπως πάντα μ’ αυτές τις πανευρωπαϊκές αναζητήσεις, που δεν μπορούν παρά να μας αφορούν. Η διάθεση ενδοσκόπησης και εκ νέου ανάγνωσης της ιστορίας είναι μια ανάγκη και για τον ελληνικό χώρο –σημείο και αυτό των καιρών. Σ’ αυτές τις δύσκολες εποχές, η μνήμη, η επαφή με το ιστορικό υλικό, η συνειδητοποίηση της καταγωγής και της ταυτότητας αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, αφού χωρίς αυτά δύσκολα μπορεί κανείς να οραματιστεί και να σχεδιάσει ένα μέλλον.

Η αγωνία για την εκ νέου ανάγνωση του παρελθόντος αντικατοπτρίζει αυτή την αγωνία του σύγχρονου ανθρώπου για το μέλλον και την ανάγκη του για επαφή με τη μνήμη και την ιστορία. Σημαντικοί καλλιτέχνες όπως η Αν Τερέζα Ντε Κέερσμακερ και ο Βιμ Βαντεκέυμπους παραδίδουν στις νεότερες γενιές έργα που σημάδεψαν την πορεία τους και ταυτόχρονα την ιστορία του χορού, ερμηνευμένα από νέους χορευτές: οι αναβιώσεις των Drumming και What the body does not remember εκπροσωπούν αυτή την κατεύθυνση με τον πιο αντιπροσωπευτικό τρόπο. Το What the body does not remember ζωντανεύει τα μέσα της δεκαετίας του ’80, όταν η «νουβέλ ντανς» των γάλλων χορογράφων είχε φτάσει στο όριό της και ο Βιμ Βαντεκέυμπους έριξε φως στη διάχυτη ανάγκη για μια νέα κατεύθυνση στη δραματουργία και για μια νέα χορογραφική γραφή, που ανασύρει το υλικό από τα βάθη της ανθρώπινης φύσης. Το Drumming ζωντανεύει τα τέλη της δεκαετίας του ’90, τη στιγμή που η δόξα της Αν Τερέζα Ντε Κέερσμακερ έφτανε στο απόγειό της, καθώς κατάφερνε να ενσαρκώσει στις χορογραφίες της το πνεύμα των καιρών: τη στιγμή που το χρυσαφένιο, γεμάτο ελπίδα και αισιοδοξία πέρασμα στη νέα χιλιετία δεν μαρτυρούσε τίποτα απ’ όσα θ’ ακολουθούσαν.

Η αναδίφηση στην πολιτική ιστορία με τρόπο προσωπικό και βαθιά ερευνητικό, η διεισδυτική ματιά που μετατρέπει σε εικόνες και κινητικό υλικό τα μεγάλα ερωτηματικά του ανθρώπου χαρακτηρίζουν τις παραστάσεις Exposition universelle του Ρασίντ Ουραμντάν και STILL/life του Κούντους Ονικέκου. Η διάθεση ενδοσκόπησης είναι διάχυτη και μεταφράζεται σε διάθεση για λόγο ουσιαστικό, ο οποίος χωρίς να εξωραΐζει τα πράγματα πηγαίνει κατευθείαν στο βάθος τους και από εκεί αντλεί την ποιητική του δύναμη (Exposition universelle του Ρασίντ Ουραμντάν, STILL/life του Κούντους Ονικέκου, ΜΕΣΑ του Δημήτρη Παπαϊωάννου, μικρές ζωές ή το σώμα που κατοικώ της Αγγελικής Στελλάτου, Μητέρες της Ίριδας Καραγιάν).

Η αναζήτηση σημείων αναφοράς σε έργα της πρωτοπορίας των αρχών του αιώνα είναι μια ακόμα χαρακτηριστική τάση της διεθνούς σκηνής, που στο φετινό πρόγραμμα εκπροσωπείται από το έργο Μια βραδιά χορού της Μαίρυ Βίγκμαν που παρουσιάζει ο Φαμπιάν Μπάρμπα αλλά και από την αστικής φύσης νέα χορογραφική προσέγγιση στο Το απομεσήμερο ενός Φαύνου 100 + 1 χρόνια μετά
του Γιάννη Νικολαΐδη, ο οποίος αναζητά στο λεξιλόγιο του προγόνου Βασλάβ Νιζίνσκι ένα διεισδυτικό και ειλικρινές βλέμμα πάνω στους ανθρώπους και τις σχέσεις τους.

Η ανάδειξη του χώρου του ελληνικού σύγχρονου χορού, με τις ιδιαιτερότητες και τη δυναμική του, είναι μια ακόμα κατεύθυνση του φετινού προγράμματος. Το κοινό του Φεστιβάλ θα έρθει σε επαφή με μια ευρεία γκάμα ελληνικών παραγωγών, από μικρές έως μεγάλες, από βαθυστόχαστες μέχρι σουρεαλιστικές. Το σώμα, η μνήμη και η δημιουργικότητά του είναι κοινό σημείο αναφοράς των ελλήνων δημιουργών (ΜΕΣΑ του Δημήτρη Παπαϊωάννου, μικρές ζωές ή το σώμα που κατοικώ της Αγγελικής Στελλάτου, Pausing των Γιάννη Μανταφούνη και Μέυ Ζαρύ, Μητέρες της Ίριδας Καραγιάν).

Η παράσταση ΜΕΣΑ του Δημήτρη Παπαϊωάννου υπήρξε ένα συναρπαστικό πείραμα με τη διάρκεια και την αντίληψη του κοινού για το τι είναι μια παράσταση. Στη διασκευή ειδικά για το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας παρουσιάζεται ως in situ εγκατάσταση βίντεο. Τα έργα ΜΕΣΑ, μικρές ζωές ή το σώμα που κατοικώ και Μητέρες αποδεικνύουν έμπρακτα ότι η δημιουργική έρευνα μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα χορογραφική γλώσσα που αναδεικνύει τις δυνατότητες των εξαιρετικών ελλήνων χορευτών και βρίσκει τον τρόπο να επικοινωνήσει μ’ ένα όλο και ευρύτερο κοινό. Η χορογραφική δημιουργία στηρίζεται στους χορευτές, και δεν θα μπορούσε κανείς ν’ αγνοήσει τη σημασία της παρουσίας τόσο των δημιουργών που ερμηνεύουν οι ίδιοι τα έργα τους επί σκηνής, της Αγγελικής Στελλάτου και του Γιάννη Μανταφούνη, όσο και των εξαιρετικών νέων χορευτών Ιωάννας Αποστόλου, Χαράς Κότσαλη, Ιωάννας Παρασκευοπούλου, Γιάννη Νικολαΐδη και Κατερίνας Λιόντου. Η παρουσία τους και οι διακρίσεις τους σε Ελλάδα και εξωτερικό κάνουν περήφανη την κοινότητα του χορού και μας υπενθυμίζουν τον καθοριστικό ρόλο της εκπαίδευσης.

Σημαντική θέση και στο φετινό πρόγραμμα καταλαμβάνουν οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Το καθημερινό σεμινάριο θα καθοδηγήσει φέτος ο Ισπανός Χόρχε Κρέσις, γνωστός στο χώρο των χορευτών για τις εξαιρετικές επιδόσεις του, ως εκπαιδευτικός, και για την τεχνική του, η οποία βασίζεται στη δυναμική που αναπτύσσεται ανάμεσα στο σώμα και το έδαφος.

Στο πρόγραμμα περιλαμβάνεται επίσης το ερευνητικό εργαστήρι χορογραφίας playforKALAMATADANCEFESTIVAL, ένας ακόμα σταθμός του διεθνούς προγράμματος playforPLACE, για τον οποίο η χορογράφος Σοφία Μαυραγάνη συμπράττει με τη Σάνια Στριμπάκου –από τις πιο καλές ελληνίδες χορεύτριες, γεννημένη στην Καλαμάτα. Η σειρά in situ ερευνητικών εργαστηρίων playforPLACE είναι το όχημα με το οποίο η Σοφία Μαυραγάνη ερευνά τη λειτουργία και τη δυναμική της σκηνικής έκφρασης του παιχνιδιού, με αφετηρία τη θεωρία του ολλανδού ιστορικού Johan Huizinga για τον Homo Ludens [παιγνιώδη άνθρωπο]. Τα εργαστήρια διερευνούν τη δύναμη του παιχνιδιού να εναλλάσσει το φανταστικό με το πραγματικό, το σοβαρό με το αστείο, το τοπικό με το ου-τοπικό. Η ομάδα που θα παρακολουθήσει το χορογραφικό εργαστήρι playforKALAMATADANCEFESTIVAL θα παρουσιάσει στο κοινό τα αποτελέσματα των εργασιών της την τελευταία μέρα του Φεστιβάλ.

Το πρόγραμμα με μια ματιά

Το 19ο Φεστιβάλ Χορού θα ξεκινήσει με μια παράσταση που σημάδεψε την ιστορία του σύγχρονου χορού: το Drumming της Αν Τερέζα Ντε Κέερσμακερ. Η πρώτη εκδοχή της χορογραφίας ανέβηκε το 1998 και συνεπήρε τα πλήθη με την ελευθερία της κίνησης και τη μεταδοτική χαρά που πηγάζει από τον ίδιο το χορό. Αγόρια και κορίτσια, με καθημερινά ρούχα, «πετούν» πάνω στο πορτοκαλί δάπεδο, γίνονται σμήνη, χορεύουν ξέφρενα, με κινήσεις που μοιάζουν απλές, έως ότου κατασιγάσει η ένταση και ο χορός μετατραπεί σ’ ένα χαρούμενο τρέξιμο απ’ όλη την ομάδα. Η Βελγίδα Αν Τερέζα Ντε Κέερσμακερ είναι πλέον γνωστή στο ελληνικό κοινό ως μια από τους χορογράφους που σφράγισαν το πέρασμα από τη δεύτερη στην τρίτη χιλιετία. Στο Drumming η ιδιαίτερη γραφή της, γεμάτη μουσικότητα, με λεπτεπίλεπτη προσέγγιση του ρυθμού και μια αντίληψη για τη χορογραφική φράση που θυμίζει φούγκα, συναντά το ομώνυμο έργο του μινιμαλιστή συνθέτη Στηβ Ράιχ, γραμμένο για κρουστά και φωνές που μιμούνται τα κρουστά, για να γεννηθεί ένα χορογραφικό έργο μοναδικό στο παγκόσμιο ρεπερτόριο. Η αναβίωση του Drumming με νέους χορευτές της ομάδας Rosas δίνει την ευκαιρία στο Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας να φιλοξενήσει μια από τις ωραιότερες παραστάσεις που ανέβηκαν ποτέ.

Στο ίδιο πνεύμα, η επόμενη παράσταση του προγράμματος είναι μια ακόμα σημαντική αναβίωση: το έργο What the body does not remember του Βιμ Βαντεκέυμπους, που επισκέπτεται την Καλαμάτα για να μας θυμίσει άλλη μια σημαντική στιγμή στην ιστορία του σύγχρονου χορού: όταν, το 1987, η ομάδα του Βαντεκέυμπους, η Ultima Vez, δημιούργησε σχολή χορεύοντας αυτή την παράσταση, την πρώτη χορογραφία ενός δημιουργού που έμελλε να γίνει το αστέρι του βελγικού χορού. Χορευτές απ’ όλο τον κόσμο θα έδιναν τα πάντα για να χορέψουν με την ομάδα του Βαντεκέυμπους τα σκοτεινά του έργα, που συνδυάζουν τη συναρπαστική δραματουργία, την αναδίφηση στη μνήμη και τη θεαματική δυναμική χορογραφία. Έλξη και απώθηση σε δυνατές δόσεις φέρνουν στην επιφάνεια την ένταση του ζώου που μυρίζεται τον κίνδυνο. Συνεχείς αντιπαραθέσεις χορευτών ή ομάδων, χορογραφίες στην κόψη του ξυραφιού και η υπέροχη μουσική των Ντε Μέι και Φερμέερς συνθέτουν μια εκρηκτική παράσταση που κρατά τον θεατή με κομμένη την ανάσα από την αρχή μέχρι το τέλος.

Η συνέχεια μάς επιφυλάσσει μια συνάντηση μ’ έναν ακόμα καλλιτέχνη που έχει κατακτήσει το ελληνικό κοινό: τον Ρασίντ Ουραμντάν. Από τους πιο ξεχωριστούς καλλιτέχνες της σύγχρονης γαλλικής σκηνής, ο Ουραμντάν χορογραφεί τα μεγάλα ερωτηματικά που απασχολούν τον σύγχρονο άνθρωπο. Οι ευαίσθητες και βαθιά πολιτικές χορογραφίες του ταξιδεύουν τον θεατή στο ξεχωριστό σύμπαν ενός δημιουργού που μέσα από την ποίηση και την ενατένιση καταφέρνει να εκφράσει με το σώμα του αυτό που αδυνατούν να εκφράσουν τα λόγια. Το σόλο Exposition universelle είναι ένα βαθιά ποιητικό έργο, που πραγματεύεται την αποκρυστάλλωση των ιδεολογιών και της πολιτικής ιστορίας στην εικόνα του σώματος. Είδωλα που χτίζονται και γκρεμίζονται, εικόνες μιας ιστορίας που συσσωρεύει παλιούς ήρωες, ξεχασμένους εθνικούς ύμνους και πεταμένους ανδριάντες, παρελαύνουν σε μια σιωπηλή αναζήτηση της γοητείας που μας ασκούν οι κατασκευασμένες εικόνες. Και το μεγάλο ερώτημα είναι κατά πόσο μας έχει μείνει περιθώριο αμφισβήτησης...

Έφτασε στον δυτικό κόσμο από τη φτωχή χώρα του, τη Νιγηρία, κουβαλώντας στο σώμα του ένα φορτίο από τοπικούς χορούς Γιορούμπα, από χορούς του δρόμου όπως το χιπ-χοπ και το καποέιρα, μα πάνω απ’ όλα ένα βλέμμα γεμάτο ερωτηματικά για τα βάσανα των ανθρώπων. Σπούδασε την τέχνη του ακροβάτη, όμως τον τράβηξε ο σύγχρονος χορός. Το νέο, βραβευμένο χορογραφικό ταλέντο της Γαλλίας ακούει στο όνομα Κούντους Ονικέκου. Μαζί μ’ έναν αφρικανό παραμυθά από τα μέρη του, θα μας αφηγηθεί με την παράστασή του STILL/life την ιστορία ενός ανθρώπου: την άνοδο και την πτώση του, τη μεταμόρφωσή του σε αδίστακτο ον, σε κτήνος ικανό να προξενήσει τον πόνο και τη δυστυχία, τη συνάντησή του με τη σκοτεινή του πλευρά και την προσπάθειά του να καταλάβει. Ή αλλιώς την ιστορία μιας χώρας που γνωρίζει τον ένα δικτάτορα μετά τον άλλο, ή, αλλιώς, την ιστορία μιας ηπείρου που βρίθει από τέτοιες ιστορίες…

Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, από το μακρινό Εκουαδόρ, έφτασε και ένας άλλος πολυτάλαντος χορευτής, ο Φαμπιάν Μπάρμπα. Ήρθε στην Ευρώπη για να σπουδάσει στη διάσημη σχολή PARTS της Αν Τερέζα Ντε Κέερσμακερ. Κουβαλούσε στη βαλίτσα του τη μακρόχρονη παιδεία του χορευτή στη χώρα του, όμως, ύστερα από τέσσερα χρόνια στο περιβάλλον του σύγχρονου χορού στο Βέλγιο, κατάλαβε ότι είχε πάει πολύ μακριά• κι έτσι αποφάσισε ν’ αναζητήσει τη ρίζα του μοντέρνου χορού, για να βρει τη δική του ταυτότητα, που είχε παραπέσει κάπου ανάμεσα στις δύο χορευτικές κουλτούρες. Η αναβίωση οκτώ χορογραφιών της Μαίρυ Βίγκμαν –της πρωτοπόρου του μοντέρνου χορού, που άφησε με το εξπρεσιονιστικό της στιλ ανεξίτηλο το στίγμα της στην ιστορία του χορού τόσο στη Γερμανία όσο και στην Αμερική έγινε γι’ αυτόν μια απίστευτη περιπέτεια και του αποκάλυψε έναν ολόκληρο κόσμο. Σ’ αυτή την περιπέτεια ευτύχησε να έχει την καθοδήγηση τριών μεγάλων κυριών του χορού και πρώην μαθητριών της Βίγκμαν, της Σουζάνε Λίνκε, της Ιρένε Σίιμπεν και της Καταρίνα Σενέρτ. Η παράσταση Μια βραδιά χορού της Μαίρυ Βίγκμαν έχει αποκαλύψεις για όλους: ένα ταξίδι στο χρόνο, ένα μοναδικό ταλέντο επί σκηνής, τη μεταμόρφωση ενός χορευτή σε ντίβα των αρχών του 20ού αιώνα, και ένα καταπληκτικό χορογραφικό ταλέντο που καταφέρνει ν’ ανασυστήσει ακόμα και χαμένες χορογραφίες κάνοντας δικό του όχι μόνο το χορογραφικό λεξιλόγιο, αλλά ακόμα και τις υποκλίσεις της μεγάλης Βίγκμαν.

Με ιδιαίτερη βαρύτητα φέτος, το ελληνικό κομμάτι του προγράμματος παρουσιάζει μια σειρά έργα που αποκαλύπτουν τη δυναμική μιας μικρής αλλά πολύ ζωντανής, παρά την κρίση, χορογραφικής σκηνής.

Ο Γιάννης Μανταφούνης δεν χρειάζεται συστάσεις. Ολόκληρη η Ευρώπη αναγνώρισε το ταλέντο του όταν χόρευε με το NDT και τον Φόρσαϊθ. Τα τελευταία χρόνια συνδημιουργεί με τον Φαμπρίς Μαζλιά και τη Μέυ Ζαρύ, ωστόσο το Pausing είναι ένα ντούο που χορογράφησε και ερμηνεύει μαζί με τη Μέυ Ζαρύ μόνο, στο πλαίσιο του νέου σχήματός τους που ονομάζεται Cie Projet 11 / Ioannis Mandafounis & May Zarhy. Με τον γνωστό τους τρόπο χτίζουν αλλεπάλληλες εικόνες συνειρμικά, με χιούμορ, σουρεαλιστικά, μα πάντα ξεκινώντας από την καθαρή κίνηση. Το Pausing είναι μια παράσταση για τη στιγμιαία επαφή μας με το εφήμερο, για το άρωμα της ποίησης που θα μας διαφεύγει πάντα...

Η Ίρις Καραγιάν με την ομάδα της Ζήτα θα παρουσιάσει το έργο Μητέρες. Μέσα σε μια εικαστική εγκατάσταση και με μια αέναη χορογραφική φράση, δύο γυναίκες χτίζουν μια πόλη. Κόσμοι, παιχνίδια, ήρωες χτίζονται και γκρεμίζονται σ’ ένα παιχνίδι με τη μνήμη, την ύλη και το χώρο. Η Ίρις Καραγιάν, βραβευμένη σε διεθνή φεστιβάλ και με μια αρκετά πλούσια διαδρομή παρά το νεαρό της ηλικίας της, αρθρώνει τη δική της φωνή για να μας θυμίσει έννοιες που σταδιακά θάβονται στα ερείπια της κρίσης, όπως η υπέρβαση.

Η Αγγελική Στελλάτου είναι μια δημιουργός που επικεντρώνεται στην ουσία, γι’ αυτό και μιλά μόνο όταν έχει κάτι να πει. Το νέο της έργο μόλις έκανε την πρεμιέρα του, και βρήκε ήδη το δρόμο του στις καρδιές του κοινού. Εξαιρετική χορεύτρια η ίδια, ερμηνεύει το νέο της ντούο μαζί με τη νέα και ταλαντούχα Ιωάννα Αποστόλου. Οι μικρές ζωές ή το σώμα που κατοικώ είναι μια ιστορία για δύο σώματα που, στην προσπάθειά τους να πετύχουν τον απόλυτο συντονισμό, ανακαλύπτουν τη μοναδικότητά τους. Ανακαλύπτουν ότι οι κινητικές επιλογές τους σκιαγραφούν τις μικρές ιστορίες που κουβαλούν τα σώματά όλων μας, τη σχέση μας με το χρόνο, την απώλεια, την αγωνία, την ελπίδα.

Τέλος, ο Γιάννης Νικολαΐδης, ένας από τους πιο ταλαντούχους έλληνες χορευτές, αποτίνει φόρο τιμής στον Βάσλαβ Νιζίνσκι, που εκατό χρόνια πριν άλλαξε το ρου της ιστορίας του χορού με το Απομεσήμερο ενός φαύνου 100 + 1 χρόνια μετά. Έναν αιώνα μετά τον πρόγονό του, ένας σύγχρονος φαύνος ερωτοτροπεί παιχνιδιάρικα με τη νύμφη-Κατερίνα Λιόντου ακολουθώντας τα μονοπάτια του προγόνου του, σε μιαν εκδοχή φτιαγμένη για να χορεύεται μέσα στην πόλη...

Το Φεστιβάλ θα κλείσει με μια ιδιαίτερη προβολή-εγκατάσταση βασισμένη στην παράσταση ΜΕΣΑ του Δημήτρη Παπαϊωάννου, την οποία ο διακεκριμένος δημιουργός θα στήσει ειδικά για το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας στο Αμφιθέατρο του Κάστρου. Το ΜΕΣΑ αφορά τη διερεύνηση της συνθήκης μιας παράστασης μακράς διάρκειας, στην οποία ο θεατής παρακολουθεί όσα συμβαίνουν στον ιδιωτικό χώρο ενός δωματίου, έχοντας όμως συνείδηση ότι αυτό συμβαίνει σ’ έναν δημόσιο χώρο και με την ελευθερία να βρίσκεται μέσα στο έργο, για όσο διάστημα επιθυμεί, να φεύγει απ’ αυτό και να ξανάρχεται. Πρωτοπαρουσιάστηκε το 2011 ως εξάωρη παράσταση στην οποία τριάντα ερμηνευτές επαναλάμβαναν μια σειρά απλές κινήσεις από την καθημερινή ρουτίνα σε άπειρους συνδυασμούς. Το έργο ΜΕΣΑ αντιμετώπιζε το θέατρο ως χώρο έκθεσης και την παράσταση ως εικαστική εγκατάσταση προσκαλώντας τους θεατές να λειτουργήσουν ως επισκέπτες που ατενίζουν ένα τοπίο.
Στο κυρίως πρόγραμμα θα προστεθούν μια σειρά πολύ ενδιαφέρουσες παράλληλες εκδηλώσεις σε δημόσιους χώρους που θ’ αναδείξουν για άλλη μια φορά την ταυτότητα της Καλαμάτας ως πόλης του χορού.

Η παράσταση Exposition universelle του Ρασίντ Ουραμντάν πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Institut Français.

Παράλληλες εκδηλώσεις

Το φετινό πρόγραμμα των παράλληλων εκδηλώσεων αποτελείται από χορογραφικές προτάσεις ενσωματωμένες στον ιστό της πόλης, ανοιχτές σε όλους τους κατοίκους και τους επισκέπτες της Καλαμάτας, προσδίδοντας στην πόλη τη γιορτινή ατμόσφαιρα που ταιριάζει στο Φεστιβάλ της πόλης του χορού.

Στο πλαίσιο της σειράς εκδηλώσεων «Συνάντηση με τον καλλιτέχνη» που διοργανώνει κάθε χρόνο το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, ο Φαμπιάν Μπάρμπα θα δώσει διάλεξη για τη δημιουργία της παράστασης Μια βραδιά με τη Μαίρυ Βίγκμαν. Η δημιουργία του έργου υπήρξε μια συναρπαστική περιπέτεια την οποία ο νέος χορογράφος θα μοιραστεί με το κοινό, με στόχο να ακολουθήσει συζήτηση.

Οι ουγγρικής καταγωγής Ζοζέφ Τρεφέλι και Γκαμπόρ Βάργκα ερμηνεύουν ένα ανδρικό ντουέτο, το JINX 103, μια συναρπαστική παράσταση υψηλής ενέργειας για τον δημόσιο χώρο. Διερευνούν από κοινού ρυθμούς και τελετουργικές συνήθειες της καθημερινότητας. Και οι δύο είναι μέλη της ουγγρικής Διασποράς, αλλά ο ένας μεγάλωσε στην Αυστραλία και ο άλλος στην ΕΣΣΔ. Παρά τα διαφορετικά βιώματά τους, λόγω των διαμετρικά αντίθετων γεωγραφικών και πολιτιστικών περιοχών του κόσμου απ’ όπου προέρχονται, αυτό που τους ενώνει είναι η αγάπη για το χορό. Το κοινό τους λεξιλόγιο αποτελείται από περίπλοκες περιστροφές, βηματισμούς και τοποθετήσεις στο χώρο αλλά και από μια συνεχή μετατροπή του σώματος σε μηχανή παραγωγής ήχων. Ο τίτλος της παράστασης είναι μια αναφορά στις λέξεις που χρησιμοποιούνται στις διάφορες χώρες κάθε φορά που δύο άνθρωποι λένε το ίδιο πράγμα ταυτόχρονα.

Ως παράλληλη εκδήλωση θα παρουσιαστεί και το Απομεσήμερο ενός Φαύνου 100 + 1 χρόνια μετά του Γιάννη Νικολαΐδη, φόρος τιμής στον Βάσλαβ Νιζίνσκι.

Τέλος, την τελευταία μέρα του χορογραφικού εργαστηρίου playforKALAMATADANCEFESTIVAL με τη Σοφία Μαυραγάνη και τη Σάνια Στριμπάκου, οι συμμετέχοντες θα παρουσιάσουν στο κοινό τις χορογραφικές συνθέσεις τους εμπνευσμένες από την ικανότητα του ανθρώπου να παράγει κινητικό υλικό μέσα από την πιο παιγνιώδη πλευρά του.

Περισσότερες παράλληλες εκδηλώσεις θ’ ανακοινωθούν σύντομα. Η παράσταση JINX 103 των József Trefeli και Gábor Varga πραγματοποιείται με την υποστήριξη της Pro Helvetia

Το 19ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας σε αριθμούς

Το 19ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας περιλαμβάνει στο πρόγραμμά του έξι παραγωγές από τον διεθνή χώρο, και πέντε παραγωγές από την Ελλάδα. Οι καλλιτέχνες προέρχονται από τρεις ηπείρους: Ευρώπη (Γαλλία, Βέλγιο, Ελβετία, Ελλάδα), Αφρική (Νιγηρία) και Νότιο Αμερική (Εκουαδόρ).

Περιλαμβάνει επίσης δύο σεμινάρια-εργαστήρια για επαγγελματίες και σπουδαστές ανώτερου επιπέδου με εκπαιδευτές από την Ισπανία και την Ελλάδα.

Εκπαιδευτικές δραστηριότητες

Οι παραστάσεις του 19ου Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας πλαισιώνονται, όπως πάντα, από ένα σεμινάριο και ένα εργαστήρι υψηλής ποιότητας, τα οποία απευθύνονται σε επαγγελματίες και προχωρημένους σπουδαστές χορού, χορογράφους, δραματουργούς, σκηνοθέτες και περφόρμερ. Κάθε χρόνο διδάσκουν ξεχωριστοί διεθνείς δάσκαλοι, οι οποίοι συνεργάζονται με τις πλέον καταξιωμένες ομάδες χορού στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΧΟΡΟΥ
Ο Ισπανός Χόρχε Κρέσις, χορευτής, χορογράφος και δάσκαλος χορού, είναι γνωστός για τις εξαιρετικές επιδόσεις του ως εκπαιδευτικός. Επισκέπτεται για πρώτη φορά την Καλαμάτα, για να διδάξει το σεμινάριο σύγχρονου χορού και να μεταδώσει στους έλληνες χορευτές την τεχνική του: μέσω της χρήσης της δυναμικής που αναπτύσσεται ανάμεσα στο σώμα και το έδαφος, οι πιο θεαματικές χορογραφίες γίνονται παιχνιδάκι και χωρίς κανένα ρίσκο τραυματισμού.

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΧΟΡΟΓΡΑΦΙΑΣ
Η Σοφία Μαυραγάνη και η Σάνια Στριμπάκου θα καθοδηγήσουν το playforKALAMATADANCEFESTIVAL, ένα εργαστήρι για όλους, στο οποίο η παιγνιώδης φύση μας γίνεται πηγή ευρηματικών χορογραφιών. Μια παρουσίαση των αποτελεσμάτων του εργαστηρίου θα φέρει όλους τους συμμετέχοντες επί σκηνής την τελευταία μέρα του Φεστιβάλ.

Πληροφορίες σχετικά με τα εισιτήρια

Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο Καλαμάτας
10:00-13:00 & 18:30-21:00 καθημερινά (εκτός Κυριακής & απογεύματος Σαββάτου)
Πληροφορίες για εισιτήρια & αγορά μέσω πιστωτικών καρτών (Visa & Mastercard)
T: 27210 62043 & 27210 62045 / Φ: 27210 63715
(τις παραπάνω ημέρες & ώρες)

Τιμές εισιτηρίων
Παράσταση Rosas στο Μέγαρο Χορού (Κεντρική Αίθουσα)
€20,00 (α’ ζώνη), €15,00 (β’ ζώνη - εξώστης), €12,00 (φοιτητικό / μειωμένο)
& €10,00 (ενιαία τιμή γ΄ ζώνης περιορισμένης ορατότητας)
Παράσταση Ultima Vez στο Αμφιθέατρο Κάστρου
€20,00 & €12,00 (φοιτητικό / μειωμένο & β΄ ζώνη περιορισμένης ορατότητας)
Παράσταση Rachid Ouramdane στο Μέγαρο Χορού (Στούντιο)
& παράσταση Qudus Onikeku στο ΔΗΠΕΘΕΚ
€15,00 & €12,00 (φοιτητικό / μειωμένο)
Παράσταση Fabián Barba στο ΔΗΠΕΘΕΚ
& παράσταση ΖΗΤΑ / Ίρις Καραγιάν στο Μέγαρο Χορού (Στούντιο)
€12,00 & €10,00 (φοιτητικό / μειωμένο)
Παράσταση ΥΨΙΛΟΝ / Αγγελικής Στελλάτου στο ΔΗΠΕΘΕΚ
& παράσταση Cie Projet 11 / Γιάννης Μανταφούνης & May Zarhy στο Μέγαρο Χορού (Στούντιο)
Ενιαίο εισιτήριο και για τις δύο παραστάσεις €12,00 & €10,00 (φοιτητικό / μειωμένο)
Εγκατάσταση βίντεο ΜΕΣΑ του Δημήτρη Παπαϊωάννου στο Αμφιθέατρο Κάστρου
€8,00 & €5,00 (φοιτητικό / μειωμένο)

Ειδικές τιμές για τους συμμετέχοντες στο Σεμινάριο & τα Εργαστήρια του Φεστιβάλ:
- €8,00 για την παράσταση της ομάδας ΖΗΤΑ / Ίρις Καραγιάν και ως
ενιαίο εισιτήριο για τις παραστάσεις των ΥΨΙΛΟΝ / Στελλάτου και Cie Projet 11
- €5,00 για την προβολή του «ΜΕΣΑ» του Δημήτρη Παπαϊωάννου
- Δωρεάν η είσοδος στην παράσταση του Fabia΄n Barba
- €10,00 για οποιαδήποτε άλλη παράσταση

H έκδοση μειωμένων εισιτηρίων καθώς και η είσοδος με αυτά στο θέατρο γίνεται με την επίδειξη της αντίστοιχης ειδικής κάρτας (Φοιτητική κάρτα / Κάρτα πολιτισμού / Κάρτα ανεργίας / Κάρτα Σωματείου Ελλήνων Χορογράφων / Κάρτα Σωματείου Εργαζομένων στο Χώρο του Χορού / Κάρτα ΑΜΕΑ).
Η είσοδος σε όλες τις παράλληλες εκδηλώσεις είναι ελεύθερη.

Για περισσότερες πληροφορίες:
   Διεθνές Κέντρο Χορού Καλαμάτας
   Παν. Καίσαρη 6, 24100 Καλαμάτα
   Τηλ. 27210.83086 & 90886 - Fax: 27210.26966
   Email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Δείτε επίσης:
- Το Πρόγραμμα του Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας 2013
- Το site του Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας