artingreece.gr

του Μισέλ Φάις

Στη στροφή του 19ου αιώνα τρεις εμβληματικές φιγούρες της νεοελληνικής πεζογραφίας απαντούν με τον δικό τους τρόπο και ύφος στα αιτήματα του καιρού. Ο Παπαδιαμάντης με την πίστη στην εγχώρια ορθοδοξία, ο Ροίδης με την έξωθεν ευρωπαϊκή ειρωνεία, και ο τρίτος, ο Βιζυηνός, ακολουθώντας το δρόμο της απονενοημένης γραφής αναζητά την αποεδαφοποιημένη πατρίδα, την προσωπική λύτρωση στην παιδική ηλικία, στη μεικτή θρακική παράδοση, στην αναζήτηση του πατέρα, στην κοινωνική αποδοχή, στο χρήμα, στην τρέλα.

Ο Μισέλ Φάις δεν ακολουθεί την τυπική πεπατημένη της βιογραφίας. Ούτε τον ενδιαφέρει άλλωστε. Ψηλαφεί τη συγγένεια του βίου και του έργου του Βιζυηνού εμμένοντας στις μαρμαρυγές μίας αντιφατικής, ενίοτε σκοτεινής προσωπικότητας, γράφοντας ένα μυθιστόρημα προκλητικά σύγχρονο στην αισθητική και την προβληματική του.

Τα παραπάνω δεν οφείλονται μονάχα στην κοπιώδη και ευφάνταστη τριφωνική δομή του. Στις αναπάντητες επιστολές ενός αναγνώστη προς τον Βιζυηνό, στις οποίες ερωτήσεις και απαντήσεις συμφύρονται και γίνονται ένα με το αίνιγμα του παραλήπτη· αίνιγμα που θυμίζει και λίγο Καβάφη· για το πως ένας τόσο μέτριος (αν όχι κακός) ποιητής έγινε τόσο μεγάλος διηγηματογράφος (αν όχι μυθιστοριογράφος). Στο κορφολόγημα λέξεων από τα γραπτά του οι οποίες παρατίθονται αλφαβητικά με καταληκτήρια τη λέξη ωρυγή (ούρλιασμα).

Στα αποσπάσματα από το ψυχιατρικό αρχείο του Δρομοκαϊτείου τις χρονιές όπου νοσηλεύεται ο Βιζυηνός, χάρη στα οποία το προσωπικό του δράμα αποκτά καθολικότερες διαστάσεις.

Έχει όμως κανείς την αίσθηση πως αυτό που καθιστά το βιβλίο γοητευτικότερο και ουσιαστικότερο είναι το αίνιγμα της γραφής. Το πώς η πρωτεϊκή γλώσσα ενσαρκώνεται σε εκστατική ποίηση μέσα από χίλιους τρόπους και δόλια τεχνάσματα, παραπλανώντας, εξαπατώντας, ομοούσια των φωτεινών και σκοτεινών πτυχών της ύπαρξης.

Το μυθιστόρημα ίσως να δυσκολέψει εκείνους που θ’ αναζητήσουν μία καθησυχαστική ιστορία ή θ’ αγνοούν το βίο και το έργο του Βιζυηνού. Το υποβολιμαίο δοκιμιακό του ύφος (που μου αχνοθυμίζει Παπαγιώργη) ακολουθεί τη συνειρμική ροή της ποίησης και ο βίος του βιογραφούμενου συναιρείται με το βίο των διηγηματικών του προσώπων.
Όποιος όμως επιμείνει θα δικαιωθεί και με το παραπάνω.

Σεραφείμ Μπακολουκάς

ISBN: 960-16-1090-1
Αριθμός Σελίδων: 184

Από τις εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ
E-Mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
URL: www.patakis.gr
Βαλτετσίου 14, 10680, Αθήνα
   Τηλ.: 210.3650000
   Fax: 210.3650069

Βιβλιοπωλείο εκδόσεων:
Ακαδημίας 65, 10678, Αθήνα
   Τηλ.: 210.3811740, 210.3811850
   Fax: 210.3811940

Κεντρική διάθεση:
Εμμανουήλ Μπενάκη 16, 10678, Αθήνα
   Τηλ.: 210.3831078

Θεσσαλονίκη:
Ν. Μοναστηρίου 122, 56334
   Τηλ.: 2310.706354-5